Trump ‘Zengin olmak için harika bir zaman’ dedi… Gerçekten öyle mi?

ABD Başkanı Donald Trump, Truth Social sosyal medya hesabından, ABD’ye gelen ve büyük miktarlarda para yatıran yatırımcılara seslendi.

Trump, “Politikalarım asla değişmeyecek. Zengin olmak, her zamankinden daha zengin olmak için harika bir zaman” ifadelerini kullandı.

Trump, açıkladığı tarifelerin ülkede yatırım ve üretimi artıracağını savunmuş, dün yaptığı açıklamada da tarifelerden kaçınmak için ABD’de üretim yapmak isteyen şirketlerden ülkeye ‘trilyonlarca dolarlık yatırım’ geleceğini belirtmişti.

ABD’de halihazırda çok sayıda üretim tesisi inşa edildiğine ve artık çok sayıda inşaat işi görüleceğine dikkati çeken Trump, tarifelerin “ABD’yi çok zenginleştireceğini” söylemişti.

FİNANSAL VARLIK BALONLARI BÜYÜYOR

Donald Trump’ın “Zengin olmak; her zamankinden daha zengin olmak için harika bir zaman” ifadesi, ABD ekonomisinin yapısal eşitsizliklerini ve Trump yönetiminin ekonomi politikalarının kimler için tasarlandığını bir kez daha gözler önüne seriyor. Ekonomistlerin ve finans analistlerinin önemli bir bölümü, bu tür söylemleri ‘elitlere fayda sağlayan’ ve ‘spekülatif sermayeyi teşvik eden’ popülist çıkışlar olarak değerlendiriyor.

Trump yönetimi, 2017 vergi reformu (Tax Cuts and Jobs Act) gibi politikalarla üst gelir grubunu ve büyük şirketleri büyük ölçüde destekledi. Bu, kısa vadede borsalarda rekorlar getirse de, uzun vadede gelir eşitsizliğini derinleştirdi. Nobel ödüllü ekonomist Joseph Stiglitz’e göre bu reformlar, ABD’de ekonomik büyümeyi tabana yaymak yerine, zenginleri daha zengin yapmak için kullanıldı.

Trump’ın son açıklamaları da bu perspektifi yansıtıyor: Reel sektöre dayalı kapsayıcı büyüme değil, finansal servetin yeniden dağıtımı hedefleniyor.

TARİFELER SİYASİ AMAÇLA KULLANILIYOR

Trump’ın Çin ve diğer ülkelere karşı uyguladığı yüksek gümrük tarifeleri, kısa vadede bazı sektörlerde iç üretimi teşvik etse de, bu politikaların uzun vadeli etkileri hâlâ tartışmalı.

Brookings Enstitüsü ve Peterson Institute for International Economics gibi düşünce kuruluşlarına göre bu tür tarifeler:

• Tüketici fiyatlarını artırıyor, özellikle düşük ve orta gelirli Amerikalıları olumsuz etkiliyor
• Küresel tedarik zincirlerini bozarak yatırımlarda belirsizlik yaratıyor
• Ticaret ortaklarıyla gerginlikleri artırarak ABD’nin küresel ekonomik liderliğini zayıflatıyor

Trump’ın “trilyonlarca dolarlık yatırım” söylemi, daha çok retorik düzeyde kalıyor; çünkü yatırım kararları sadece tarifelere değil, hukuk devleti, öngörülebilirlik ve iş gücü verimliliği gibi birçok faktöre bağlı.

KİMLER ZENGİN OLACAK?

Ekonomik göstergelere baktığımızda Trump’ın bu söylemi gerçek dışı bir genellemeyi temsil ediyor. Federal Reserve verilerine göre:

• ABD’de en zengin yüzde 10’luk kesim, toplam servetin yüzde 70’inden fazlasına sahip
• Alt gelir gruplarının serveti ise son 10 yılda ya yerinde saydı ya da geriledi

Bu bağlamda Trump’ın söylemi, aslında “Zaten zenginseniz daha da zenginleşmek için harika bir zaman” anlamına geliyor. Geniş kitlelerin yaşam maliyeti artarken, konut fiyatları ve sağlık harcamaları rekor seviyelere çıkarken bu ifadeler halktan kopuk ve elitist bir bakış açısını temsil ediyor.

SONUÇ: EKONOMİK İSTİKRARSIZLIK

Trump’ın ekonomi politikaları, sürdürülebilir kalkınma yerine kısa vadeli finansal kazançlara ve siyasi gösterişe dayalı.

Bu politikaların temelini oluşturan kurumsal vergi indirimleri, korumacı ticaret politikaları ve yatırımcıyı teşvik eden spekülatif söylemler biir taraftan gelir eşitsizliğini büyütürken, diğer taraftan ABD ekonomisini uzun vadede daha kırılgan hale getiriyor.

Dolayısıyla, zengin olmak için harika bir zaman söylemi, ‘çoğunluk için değil, ayrıcalıklı azınlık için’ geçerli bir vizyon sunuyor.