KKTC’nin Rum yönetimiyle sınır bölgesinde, ara bölgede yer alan Türk ve Rumların karma yaşadığı Pile köyüne yaptığı yol projesinin BM askerleri tarafından engellenmesiyle başlayan gerginlik, BM’nin çekilmesiyle yerini sakinliğe bıraktı. Türk özel harekât polisi bölgede emniyeti alırken, KKTC Dışişleri Bakanlığı yol çalışmasının devam edeceğini açıkladı. Kriz yerini sakinliğe bıraksa da BM ile yaşanan sorun henüz çözülmedi.
KKTC’DE 8 DARP RAPORU
Rum yönetiminin, ‘askeri proje yapıyorlar, toprak kazanıyorlar’ provokasyonuyla harekete geçen BM askerleri, KKTC toprakları içinde yol genişletme çalışmalarına müdahale ederek çalışmanın önünü dikenli teller ve beton bariyerlerle tıkamaya çalışmıştı. Türk polisinin BM askerlerini bölgeden uzaklaştırdığı sırada yaşanan arbede nedeniyle 3 BM askeri ile 8 Türk polisi, hastaneye başvurarak darp raporu aldı. ‘Türkler BM askerine saldırdı’ propagandası yapan Rum yönetimi ise AB ve BM Güvenlik Konseyi üyeleri Fransa, İngiltere ve ABD’den yardım istedi.
SORUN HENÜZ ÇÖZÜLMEDİ
BM’nin KKTC’nin bir yıl öncesinden yol projesini bildirmesine rağmen, Rum tarafının benzer taleplerine izin verirken, Türk tarafının çalışmalarını engelleme girişimi ise KKTC’de tepkiye yol açtı. KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Pile’de yaşayan sivil Türklerin insani ihtiyaçlarını karşılamak için yapılan çalışmada BM’nin gerginliğe neden olmasının kabul edilemez olduğunu belirtti. Türkiye Dışişleri Bakanlığı da, “BM Barış Gücü askerlerinin KKTC topraklarında Pile-Yiğitler yol yapımını engellemek için yaptığı müdahaleyi kınıyoruz” şeklinde açıklama yaptı.
TÜRKİYE’DEN ABD’YE RUM KESİMİ KINAMASI
KIBRIS Rum yönetimine silah ambargosunu iki yıl önce kaldıran ve her yıl yeniden değerlendirmeye tabi tutan ABD, silah satış izninin bu yıl da devam etmesine karar verdi. ABD’nin bu adımını “bölgede denge bozucu” olarak niteleyen Türkiye Dışişleri Bakanlığı, KKTC’nin tepkisine destek vererek kararı kınadı. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
‘KKTC’Yİ DESTEKLİYORUZ’
“ABD’nin, 2020 Eylül ayında GKRY’ye yönelik silah ambargosunu kaldırma yönünde karar almasının ve bu kararın kapsamını 2022 yılında genişletmesinin ardından, bu defa söz konusu kararı 1 Ekim 2023 itibarıyla bir yıllığına uzatmış olmasını kınıyoruz. KKTC Dışişleri Bakanlığı’nın bu konuda vermiş olduğu haklı tepkiyi tümüyle destekliyoruz. ABD’nin son dönemde Kıbrıs Türk tarafının hilafına bölgede attığı çeşitli denge bozucu adımların, bu ülkenin Kıbrıs Adası’nda uzun yıllarca muhafaza ettiği tarafsız konumunu zedelediğine ve Kıbrıs meselesine adil, kalıcı ve sürdürülebilir bir çözüm bulunmasına engel teşkil ettiğine KKTC ile birlikte pek çok defa işaret ettiğimizi bu vesileyle hatırlatmak isteriz.”
‘KARARI GÖZDEN GEÇİRİN’
“ABD’yi, bölgedeki istikrar bakımından riskler barındıran söz konusu politikalarını gözden geçirmeye bir kez daha davet ediyoruz. Türkiye, garantör devlet sıfatıyla, tarihi ve hukuki sorumlulukları çerçevesinde, Kıbrıs Türk’ünün varlığını, güvenliğini ve huzurunu her daim temin etmeyi sürdürecektir.”
BM GÜVENLİK KONSEYİ’NİN KINAMA METNİNE PUTİN’DEN TÜRK TARAFI LEHİNE VETO
Rusya, BM Güvenlik Konseyi’nde İngiltere’nin hazırladığı, Kıbrıs’ta ara bölgede BM askerine yönelik şiddet kullanıldığı iddiasıyla Türk tarafının kınandığı açıklamayı veto etti. Rusya kınama metninin içeriğine karşı çıktı. Yeni bir kınama metni hazırlanmasını ise, “acelesi yok, haftaya bakarız” diye erteledi. Rum Fileleftheros gazetesinin haberine göre, Kıbrıs’ta ara bölgede BM askerlerine ‘saldırılmasının’ kınandığı bildiriye, ABD, İngiltere ve Fransa tam destek verdi, Çin ise çekimser kaldı.
TÜRK PLANI İDDİASI
Rum Fileleftheros gazetesi, kınama metninin veto edilmesinin Rusya lideri Vladimir Putin’in talimatıyla gerçekleştiğini ileri sürdü. Gazete, Rusya’dan Türkiye’nin talepte bulunduğunu da öne sürdü.
Haberi ilk duyuran Yunan Hellasjournal gazetesi ise, Putin’in Türkiye’nin planını aynen uyguladığını ve güçlü bir kınama metni yayınlanmasını engellediğini yazdı. Rusya’nın başkanlık açıklaması yapılmasını da ‘acil bir durum yok daha sonra’ diyerek ertelediğini savundu.
RUMLAR ŞAŞKIN
Rusya’nın vetosu, KIBRIS Rum yönetiminde geleneksel yakın ilişkileri bulunan Rusya ile ilişkilerin, Ukrayna savaşında Batı yanlısı tutum almaları nedeniyle kötüleştiği tartışmalarının üzerine geldi. Rum siyasetçiler, Rus vatandaşlarının konsolosluk işlemleri için KKTC’de diplomatik büro açmaya hazırlanan Rusya’nın ‘kendilerini cezalandırdığını’ savunuyor.
